Skip to main content

Moe en een kort lontje? Waak voor de lockdown bore-out.

Noortje de Lange
September 7, 2021

Om lekker en gemotiveerd te werken kun je vaak wel wat druk gebruiken. Gezonde stress zorgt voor adrenaline, waardoor je alert bent en in actie kunt komen. Het liefst werken we in deze zogenaamde optimale prestatiezone.

Het komt echter geregeld voor dat we niet in deze zone zitten. We ervaren teveel stress, wat klachten geeft zoals hoofdpijn, slecht slapen en moeite met concentreren. Als we te lang teveel stress ervaren bestaat het risico van een burn-out: er is sprake van emotionele, fysieke en mentale uitputting. Voor deze vorm van disbalans is nu veel aandacht. Het komt echter ook voor dat de verhouding de andere kant op uit balans is: je ervaart te weinig stress of druk, met risico op een zogenaamde bore-out. Wij zien dat deze vorm van disbalans door de lockdown situatie steeds vaker voorkomt, terwijl er bij werkgevers nauwelijks aandacht voor is.

Te weinig uitdaging

Wat is een ‘bore-out’? Een bore-out is eigenlijk het tegenovergestelde van burn-out: er is geen sprake van overbelasting maar van onderbelasting. Bijvoorbeeld als gevolg van onvoldoende werkdruk of uitdaging. Wij zien steeds vaker verschijnselen van een bore-out. En dat is niet gek; we worden door de lockdown minder geprikkeld met nieuwe inzichten, inspiratie, ontwikkelingen. Zowel op het werk, als in ons privéleven. Waar je op kantoor je werk kon afwisselen met gesprekken met collega’s om bij te praten of om verdieping te zoeken – zijn onze dagen nu veel functioneler ingericht op het werk dat we doen. En privé missen we het samen muziek beleven, nieuwe mensen ontmoeten, je onderdompelen in een andere cultuur. We worden erg eenzijdig geprikkeld. Dit kan leiden tot een bore-out met vervelende gevolgen, die heel vergelijkbaar zijn met die van een burn-out: je bent moe, voelt je gestrest, je bent prikkelbaar en hebt minder interesse in je omgeving.

Het niveau van gezonde stress is voor iedereen anders

We hebben ons allemaal wel eens te weinig uitgedaagd gevoeld. Voor een korte periode is dit geen probleem, sterker nog, het is juist gezond om periodes van stress af te wisselen met momenten van rust. Je wilt echter voorkomen dat er structureel sprake is van onderbelasting. Want dan kan ook de bore-out vervelende gevolgen hebben. Zo neemt het zelfvertrouwen af, en ligt depressiviteit op de loer. Hoe voorkom je dit? Wat het ingewikkeld maakt, is dat het niveau van ‘gezonde stress’ verschillend is per persoon. Iedereen reageert anders op dagelijkse uitdagingen, maar één ding is zeker: we hebben allemaal zowel stress als ontspanning nodig om het beste uit onszelf te halen op een gezonde en duurzame manier!

Veel rust, maar toch een onrustig gevoel

In het OneWave programma werken we met een wetenschappelijke energiemeting, die op individueel niveau in kaart brengt hoe de balans tussen inspanning en ontspanning eruit ziet. Hoeveel stress ervaart iemand? En wat veroorzaakt de stress? Zijn er voldoende rustmomenten om de stress te compenseren? En wat zorgt dan voor die rust? Hieronder zie je een voorbeeld van de uitkomst van een energiemeting. De groene kleur staat voor ontspanning, de rode kleur voor inspanning of stress. Er moet over 24 uur een gezonde balans zijn tussen beide – dus tussen rood en groen. Een beperkte mate van groen overdag is heel gezond, het lijf kan dan herstellen na een periode van activiteit. Maar als het teveel optreedt kan het ook wijzen op bore-out, zoals hier het geval was:

Deze medewerker gaf aan zich al wekenlang erg moe te voelen. Ze was onrustig, kon niet goed ontspannen, en was snel geïrriteerd naar anderen in haar omgeving. Op het werk merkte ze dat de samenwerking met collega’s steeds stroever verliep. En thuis had ze geen energie meer om aan sport of vrienden te besteden. Ze was bang dat ze een burn-out had. Haar rapport, samen met het verdiepende gesprek met één van onze specialisten, gaf echter het inzicht dat er iets anders aan de hand was. Het werd haar duidelijk dat ze ónderbelast was in plaats van overprikkeld. Dit inzicht hielp haar om concrete acties te formuleren, met als doel de balans te verbeteren. Eén van deze acties was een gesprek met haar leidinggevende initiëren. Dit resulteerde in een aanpassing in haar werkzaamheden, waardoor er meer verantwoordelijkheid en daarmee uitdaging bij haar kwam te liggen.

Hoe zorg jij voor de goede balans?

Je wist waarschijnlijk al dat het belangrijk is om je momenten van stress af te wisselen met ontspanning. Maar het geldt dus ook andersom! Het is heel belangrijk om ook oog te hebben voor genoeg uitdaging en prikkels in je dag. En hoewel dat in de lockdown situatie lastiger is, zijn er zeker manieren om dat te realiseren. Benoem je eigen talenten, en stel vast hoe je die beter kunt inzetten voor jezelf en de mensen om je heen. Misschien wil je bepaalde kennis of vaardigheden ontwikkelen, bijvoorbeeld door een opleiding of cursus te volgen. En het zit ook in kleinere dingen: probeer bijvoorbeeld eens niet je vertrouwde rondje te wandelen, maar ontdek nieuwe routes of een andere omgeving. Meer uitdaging in je werkdag kun je realiseren door ambitieuze doelen voor jezelf te formuleren. Of door andere verantwoordelijkheden naar je toe te trekken. Voor werkgevers is het belangrijk om waakzaam te zijn op de bore-out. Als een medewerker moe is en een kort lontje heeft, trek dan niet te snel de conclusie dat iemand het te druk heeft. Het tegenovergestelde kan net zo goed het geval zijn! Vraag door, en probeer samen de grondoorzaak te bepalen. Als er inderdaad sprake is van onderbelasting, voer dan het gesprek over verantwoordelijkheden en uitdaging. Kijk waar ruimte zit, en zorg dat medewerkers hun talenten beter kunnen inzetten.

Over de schrijver:

Lieke Wolfraad is oprichter van OneWave. Zij heeft een achtergrond in talentontwikkeling binnen de topsport. De lessen die ze hier heeft geleerd, heeft zij binnen Accenture vertaald naar een vitaliteitsprogramma om wellbeing & performance te verhogen. Na succesvolle implementatie is zij OneWave gestart, om nog meer organisaties te helpen bij het verbeteren van vitaliteit en prestaties.

Share