Hoe zet je stress in waar het voor bedoeld is?
“Hoe kan ik de hoeveelheid stress in mijn leven minimaliseren?” Dit is een vraag die we veel van deelnemers aan het Onewave programma horen. We willen een gezond en gelukkig leven leiden, en daar past stress niet in. Veel mensen streven er dus naar om stress zoveel mogelijk uit hun leven te bannen. Maar kunnen we eigenlijk wel zonder? Zijn we stressloos inderdaad gelukkiger? In deze blog geven we een kijkje in stress en laten we zien dat het ook een positieve kant heeft. Daarnaast geven we een aantal tips hoe je stress kunt inzetten waar het voor bedoeld is.
Wat is stress?
Stress is een normale lichamelijke reactie die zorgt voor een verhoogde alertheid. Het wordt getriggerd door fysieke of mentale factoren, zoals sportactiviteiten, een moeilijk gesprek met je kind of manager of als je een werkprestatie wil leveren. Je hebt stress dus nodig om goed te kunnen functioneren! Waarom zien we stress dan meestal niet als iets positiefs?
Kortdurende versus langdurige stress
Om deze vraag te beantwoorden maken we een onderscheid tussen kortdurende en langdurige stress. Kortdurende stress is meestal nuttig, bijvoorbeeld wanneer je werkzaamheden moet uitvoeren; het verhoogt je alertheid en versnelt je denkproces. Een gepaste hoeveelheid stress verbetert je prestaties en helpt je te concentreren. Bovendien geeft deze vorm van stress vaak een lekker energiek gevoel! Korte stress is dus helpend. Langdurige stress daarentegen is een ander verhaal. Bij een langdurig gevoel van stress wordt de verhoogde alertheid de default mode van je lichaam; stress is geen hulpmiddel meer om uitdagingen het hoofd te bieden, maar leidend bij alles wat je doet. Bij langdurige stress kan je IQ tot wel 15 punten afnemen. Daardoor kan er een tunnelvisie ontstaan, het zelfreflecterend vermogen neemt af, je krijgt sneller een kort lontje en in je hoofd ontstaat chaos.
Gebruik je gevoel van stress waar het voor bedoeld is
De uitdaging is dus om stress in te zetten waar het voor bedoeld is: benut de verhoogde alertheid om te doen wat je te doen staat. Ga eens bij jezelf na: wat geeft jou precies stress, en wat voel je hierbij? Onrust in je hoofd of een naar gevoel in je buik? Door hierbij stil te staan ga je stress steeds beter herkennen, en kun je het inzetten in plaats van erdoor overmand te worden. Belangrijk is dat je na het moment van stress weer even kunt opladen. Dit hoeft niet veel tijd te kosten. Een moment van reflectie, een wandeling of kletsen met een collega kunnen al goede manieren zijn om stresslevels te verminderen. Als je langere tijd constructief reageert op stress, ga je op termijn beter presteren, terwijl je tegelijkertijd aan het verhogen van je weerbaarheid werkt.
Goed opladen is een kwestie van vaardigheden ontwikkelen
Regelmatig opladen is altijd belangrijk, of je nou je dagelijkse prikkels wil compenseren of zwaardere uitdagingen het hoofd wil bieden. Hoe meer je jezelf belast, hoe meer je deze stress moet compenseren met oplaadmomenten. Wat gebeurt er tijdens het opladen? Opladen betekent dat er een verminderde activiteit in het lichaam is; dit gebeurt bijvoorbeeld als je slaapt of tijdens een ontspanningsmoment. Tijdens deze periodes rust je lijf uit en herstelt het zich, zowel fysiek, als mentaal, als emotioneel. Hoe goed ben jij in het opladen van je lijf? Vind je het lastig om gas terug te nemen? Geen paniek! Opladen is een kwestie van vaardigheden ontwikkelen. Dit betekent dat je het kunt trainen en er dus beter in kunt worden. Bij Onewave is onze drive om zoveel mogelijk mensen hierbij te helpen!
Meer oplaadmomenten in vier simpele stappen
Wat kun je doen om goed op te laden? Kwalitatief goede slaap, voldoende ontspanning, fysiek fit zijn en een gezond voedingspatroon zijn manieren om bij te komen na periodes van inspanning. Maar ook goede relaties, tijd besteden aan hobby’s, humor, en een positieve kijk op het leven zijn een goed tegenwicht voor stress. Elk lijf is uniek dus het verschilt per persoon wat het beste werkt. Een eerste stap kan zijn om je bewust te worden van jouw manieren om op te laden. Wat is voor jou ontspanning? Waar haal je energie uit? Een volgende stap is het toepasbaar maken van deze inzichten binnen jouw leven. We zien in onze programma’s vaak de valkuil van teveel tegelijk willen doen. Onze tip: wees realistisch, vooral in deze uitdagende tijd. Kies liever één nieuwe gewoonte en probeer die structureel in te bouwen, dan tien nieuwe voornemens die lastig allemaal zijn vol te houden. De derde stap is het delen van je intenties met je naasten, zodat zij je kunnen supporten. Niet alleen met woorden, maar bijvoorbeeld ook door ruimte & tijd voor jou vrij te maken waarin je aan de slag kunt. De laatste stap: vier je successen! Dit positieve gevoel helpt je bij het volhouden en bij het creëren van een volgend succesje. En geef betekenis aan de dingen die jou minder opleveren. Met andere woorden: reflecteer en evalueer. Ontdek wat voor jou werkt en ook wat niét werkt.
De 80% regel
Wanneer je voldoende oplaadmomenten in bouwt, dan past stress dus zeker in een gezond en gelukkig leven! Bovenstaand stappenplan kan hierbij helpen, al weten wij bij Onewave als geen ander dat de praktijk vaak weerbarstig is. Zeker in deze uitdagende tijd, waarin zorgen en angst op de loer liggen. Dus: het hoeft allemaal niet perfect. Wees aardig voor jezelf. Een goede vuistregel is om 80% van de tijd gezonde keuzes te maken. En elk begin is een goede start!
Over de schrijver:
Noortje de Lange is partner bij OneWave. Zij heeft een achtergrond in Bedrijfskunde en Psychologie. Gefascineerd door mensen en hun geluk op het werk koos ze een carrière in verandermanagement, onderzoek, HR en coaching. Ze vervulde verschillende rollen op deze gebieden bij Berenschot, Achmea en Effectory. “Een gezonde energiebalans is dé driver van gezondheid en prestaties.” Binnen OneWave zet zij haar passie voor dit onderwerp in om mensen en organisaties te leren hoe zij duurzaam energieker kunnen zijn.