Prestatiedruk. We horen en lezen er veel over, met name onder jongeren. Ook binnen veel organisaties ervaren medewerkers een steeds hogere druk om te presteren. Met een toenemende mate van stressgerelateerde klachten tot gevolg. Een lastig vraagstuk voor veel organisaties, want excellente prestaties zijn in veel sectoren een absolute must om te überhaupt te overleven! Wat zegt de wetenschap eigenlijk over de effecten van prestatiedruk? Zijn de negatieve gevolgen onvermijdelijk? Of kan prestatiedruk ook positieve gevolgen hebben?

Een recent artikel uit “Academy of Management” toont aan dat het hierin bepalend is hoe een werknemer de prestatiedruk ervaart. Focust een medewerker vooral op de mogelijk negatieve gevolgen als hun werkprestaties niet verbeteren? Prestatiedruk is dan een bedreiging, wat veel mentale energie kost. Stress neemt toe en werkprestaties verslechteren. Prestatiedruk kan echter ook als uitdaging worden ervaren. Dan richten werknemers zich meer op de mogelijke positieve gevolgen van verbeterde werkprestaties. Dit versterkt de mentale energie van de medewerker, waardoor zij beter kunnen opgaan in hun werk. En dit volledig opgaan in het werk leidt vervolgens tot verbeterde performance.

De cruciale vraag is dus: wat maakt dat prestatiedruk als bedreiging of als uitdaging wordt ervaren? Dit kan elke dag verschillen. Een bepalende factor hierin is mentale veerkracht: de mate waarin een medewerker zich kan herstellen na verandering, stress of tegenslag. Medewerkers met een hoge mentale veerkracht ervaren prestatiedruk eerder als uitdaging. Dit biedt kansen! Door te investeren in het herstelvermogen van medewerkers help je hen om prestatiedruk positief in te zetten. Hoe werkt dit in de praktijk? Ik sprak hierover met één van onze klanten: De Nederlandsche Bank. De Nederlandsche Bank is een organisatie waar de prestatiedruk van oudsher “ingebakken” is de cultuur. De zeer verantwoordelijke taak als toezichthouder, centraal bankier en hoeder voor de financiële stabiliteit  wordt  tot in alle haarvaten van de organisatie gevoeld. Hoe gaan zij om met de druk die dit met zich meebrengt? Een interview met Folkert Hersman, HR adviseur bij De Nederlandsche Bank.

Hoe zou je de manier van werken binnen De Nederlandsche Bank omschrijven?

“Wij zijn in Nederland om te zorgen voor duurzame welvaart en stabiliteit en vertrouwen in de financiële sector. Dat is een zeer zinvolle en dankbare taak, maar betekent ook dat alles wat wij doen goed wordt overwogen. We zijn de enige in Nederland met deze verantwoordelijkheid; dan moet je dat wel goed doen! Ons financiële stelsel is gebaseerd op vertrouwen, je wil het niet op je geweten hebben dat jij iets doet wat dit uit evenwicht brengt. Bovendien, als we iets communiceren wat niet juist is, dan schaadt dat niet alleen De Nederlandsche Bank, maar ook de hele financiële sector en dat wil je niet als centrale bank en toezichthouder.

Hoe gaan medewerkers met deze druk om?

“Dat vraagt echt wel wat van alle collega’s, zowel aan de voor- als achterkant van het bedrijf. De foutmarge die we ons kunnen permitteren is minimaal. Het brengt een verhoogde (werk)druk met zich mee, niet zozeer door de hoeveelheid werk, maar meer hoe je omgaat met deze hoge lat. Aan de ene kant brengt het druk met zich mee, en aan de andere kant geven de hoge eisen ook een enorme kick; een energyboost.” Hoe gaaf als je het goed doet.

Hoe helpen jullie medewerkers om de prestatiedruk positief in te zetten?

We investeren veel in welzijn en veerkracht van medewerkers. Als je het hebt over duurzame welvaart, wat DNB nastreeft, begint dat natuurlijk bij je eigen duurzame welzijn! Dat doen we in het Blue Zone programma, waarin we medewerkers op verschillende manieren stimuleren om goed voor zichzelf te zorgen, niet alleen fysiek, maar ook mentaal. Zit je goed in je vel? Wat heb je nodig? Hoe is het thuis? Elkaar opzoeken, de verbinding voelen met collega’s is hierin superbelangrijk. Daarom stimuleren we ook dat managers het gesprek hierover voeren in de teams en 1-op-1 met medewerkers.”

Welke rol heeft het Onewave programma hierin?

“Het Onewave programma helpt onze medewerkers om inzicht te krijgen in hun veerkracht. Wat veroorzaakt stress, en wat heb jij nodig om hiervan te herstellen? Wat me aanspreekt is de positieve benadering van stress; het is niet erg, als je maar zorgt dat je weer kunt opladen. Daarnaast merk ik dat het datagedreven karakter van het programma goed bij onze organisatie past. Hiermee bereiken we een grote groep mensen, ook de mensen die “energiemanagement” of “vitaliteit” doorgaans maar soft of vaag vinden. Het is een ‘harde’ aanpak op een ‘zacht’ thema.”

Wat levert het programma op; wat merk je ervan in de organisatie?

“Mensen veranderen dingen, en praten daarover met hun collega’s. Soms zijn het kleine dingen die al een groot verschil kunnen maken. Als je het programma in teamverband doet gaat het nog meer leven, en kun je elkaar beter helpen. Zo werken we aan een cultuur waarin ruimte om te herstellen vanzelfsprekend is. ”

Je hebt zelf ook meegedaan, wat was jouw grootste inzicht?

“Hoezeer ik me kan ik me nog kan opwinden bij de hockey, haha, en hoeveel positieve stress dat geeft. Verder zag ik hoe belangrijk het voor mij is om in ‘partjes’ te werken. Uurtje werken, even rust, aan iets anders werken, even rust, etc. Ik heb dat nodig om mijn hoofd vrij te maken voor hetgeen ik mee bezig ben. Thuis kan ik makkelijk een goede balans hierin vinden. Mijn uitdaging is om dat ook op kantoor te doen, waar ik eigenlijk altijd aan sta. Gelukkig zag ik ook dat de kwaliteit van mijn slaap doorgaans goed is. Daardoor kan ik veel geven op een dag, maar het blijft wel iets om alert op te zijn.”