Wat is de Productiviteitsparadox?
Productiviteit lijkt voor iedereen het ultieme doel te zijn. Tegenwoordig worden we in blogs, lifestylemagazines en op sociale media gebombardeerd met tips die ons moeten helpen bij het slimmer indelen van onze werkdag. Alles om ‘productief’ te zijn, ons werk te stroomlijnen en bergen werk te verzetten. Maar is meer tijd aan werk besteden echt een synoniem aan hogere productiviteit?
Urenlang onafgebroken werken leidt niet per se tot verhoogde productiviteit. Het zorgt er eerder voor dat we minder focus hebben en lagere kwaliteit afleveren. Als we moe worden, neemt onze creativiteit af, en zijn we minder goed in staat om complexe problemen op te lossen. In deze video leg ik kort uit hoe dat werkt.
Werken, werken, werken!
Waar komt die instelling vandaan, dat meer uren werken gelijkstaat aan meer productiviteit? Het lijkt alsof we over generaties heen geleerd hebben dat hard werken een soort levensmotto is. Rustpauzes tijdens de werkuren waren voor een lange tijd ondenkbaar; opladen deed je maar buiten de werkuren, zodat dit geen invloed had op je prestaties.
We zijn zo aangeleerd om vanuit tijd naar werk te kijken. Kijk maar naar de uren die opgenomen worden in je arbeidscontract of de standaard 8-urige werkdag. Terwijl tijd helemaal niet garandeert dat er ook kwalitatief goed werk wordt geleverd. Wat een veel betere voorspeller is, is de vraag: heb je genoeg energie om goed werk te doen? Ben je uitgerust, gefocust en creatief? Of moe, prikkelbaar en slecht geconcentreerd? Kijk je vanuit het tijdsperspectief naar een pauze, dan is het pure waste. Kijk je door een energiebril naar een pauze, dan is die pauze ineens een onmisbare voorwaarde voor goede prestaties!
Hoe deel je dan het beste je dag in?
Vroeger geloofde ik dat mijn meest productieve dagen die dagen waren waarop ik van ‘s ochtends tot ‘s avonds flink doorwerkte. Met zo min mogelijk pauze kreeg ik lekker veel gedaan. Op den duur merkte ik echter dat ik het steeds moeilijker vond om ‘s avonds te disconnecten van werk. Ik was moe, maar kon niet goed ontspannen. Ik ging op tijd naar bed, maar viel slecht in slaap. Ik werd niet uitgerust wakker, en was de volgende dag minder scherp.
Ik merk dat heel wat mensen hetzelfde meemaken. Daarom is het belangrijk om een werkcultuur te creëren waarbij er naast hard werken ook ruimte is voor hersteltijd, zodat jouw team beter presteert en gemotiveerd en betrokken blijft. Zo’n ritme ziet er voor ieder individu anders uit, maar als leider kun je jouw team hierin ondersteunen door bijvoorbeeld 1-op-1 begeleiding of deel te nemen aan een vitaliteitsprogramma, zoals dat van Onewave!
Zelf leerde ik dat ik veel beter werk aflever als ik tussendoor even naar buiten ga, en af en toe een rustmoment pak. Ik sluit mijn werkdag zo een stuk positiever af, en heb weer zin in de volgende dag!
Niet iedereen laadt op van dezelfde pauze
Een goede pauze is voor iedereen verschillend. De één doet het liefst even helemaal niets, terwijl de ander beter ontspant met een muziekje of een boek. Maar de kern blijft hetzelfde: om optimaal te presteren heeft iedereen momenten van rust en herstel nodig.
Hoe vaak, hoe lang en wanneer? Dat begint bij het herkennen van de signalen, en dat is niet altijd makkelijk! Soms ben je zo toegewijd bezig, dat je niet merkt dat je concentratie langzaam afneemt en je moe begint te worden. We zien daarin overigens een duidelijk verschil tussen fysieke beroepen, bijvoorbeeld in de bouw, en meer kennisgedreven beroepen.
Bij fysieke beroepen merk je snel wanneer je lichaam rust nodig heeft. Pijnlijke spieren of een vermoeide rug zijn duidelijke signalen dat het tijd is om even bij te tanken. Heb je een zittend beroep dan voel je dit niet zozeer aan je lijf. Je spieren doen geen pijn, want het is vooral je brein die veel energie aan het verbruiken is. In deze korte video leg ik dat nog eens uit.
Die signalen zijn dus subtieler. Ook hierbij kun je je team ondersteunen door samen patronen te zien en te onderzoeken welke soort pauze het best bij hen past. De één laadt op door te lunchen bij teamgenoten, terwijl een ander net iets meer tijd voor zichzelf nodig heeft. Een goede stelregel is dat je in elk geval na iedere 90 minuten een “breinpauze” neemt. Dit doe je bijvoorbeeld door juist fysiek in actie te komen, zoals een wandeling of wat lichte oefeningen.
